 |
| Ảnh: Nguyễn Phương |
Mùa xuân má ứng tươi tươi
lung linh tia nắng ngọt môi ai tìm
trời xanh thăm thẳm cánh chim
chen chen mấy ả
Thị Mầu
liếc xuôi liếc
ngược, liếc đâu cũng tình
anh đi… đi mỗi
một mình
cái xe máy mượn
với bình rượu thơ
khật khà khật
khưỡng anh mơ
Trương Chi khoe
sáo, Tấm giơ khoe hài
Từ Thức tính một
tính hai
cõi trần cũng
tiếc Bồng lai cũng thèm
vắng người nên
đỡ phải chen
anh leo Quán
dốc, anh men qua cầu
cái cầu dải yếm
chín màu
buộc anh trăm
nút còn đâu lối về?
VÚ
MẸ
Tam Đảo, Ba Vì
Căng sáu bầu vú
mẹ
sữa tràn đồng
xanh.
ĐINH
TẶC
Em đinh tặc tình
trường
trái tim anh nửa
đường xịt lốp
trắng đời ẩm
ương.
TẾT
MỪNG TUỔI MẸ
Mùng một Tết con
xuất hành mừng tuổi mẹ
sáu mươi năm, mẹ
vẫn tuổi ba ba
vuông đất hẹp mẹ
nằm hiu quạnh qúa
cỏ rồi bời nhần
nhận đắng sương sa
nơi mẹ nằm, xung
quanh toàn người lạ
ai cũng tuổi
cao, ai cũng mất khi già
chỉ riêng mẹ mất
thời quá trẻ
mái tóc xanh
mươn mướt buông xòa
sáu mươi năm,
trên hai mốt nghìn ngày qua
tấm bia đá phai
màu bạc phếch
con bây giờ đã
sang tuổi bảy ba
tóc pha sương,
thân lùn đi đôi khấc
đời chẳng có gì,
chỉ toàn thấy mất
châu báu không,
cũng chẳng tài ba...
bao lì xì hình
chú mèo đỏ gấc
con kính dâng...
sao
mẹ mãi chẳng cầm
Mùng một Tết
Tân Mão
Đọc
ba câu thơ của Hoàng Xuân Họa : /Tam Đảo, Ba Vì/ căng sáu bầu vú mẹ/ sữa tràn
đồng xanh/ Tôi giật mình thốt lời: Haiku Việt đây chăng? Sao thi nhân không
nói? Tôi vội vàng tìm cuốn Thơ Haiku Việt do NXB Văn học ấn hành, được nhà thơ
Đinh Nhất Hạnh ký tặng Tết Tân Mão mới rồi. Tôi mở đọc, gặp ngay bài Haiku của
Đinh Nhất Hạnh: / Sương khuya hồ Tây/ sâm cầm vụt cánh/ trăng lay/ Đọc tiếp
Đinh thị Thu Vân: Tôi, bóng thành đôi / còn trăng khuyết nữa/ ai đầy, ai vơi?/
Và thêm: / Trên gương/ chú ruồi hôn bóng/ vơi ngày cô đơn/ của bạn thơ Haiku
trẻ Thanh Tùng...
Ô
hay, đang đò đưa thơ Hoàng Xuân Họa bỗng nhảy vào "nhiều chuyện"
Haiku, là sao? Là thế này, cuốn HaiKu này và nhiều nhiều những sách thơ khác
của các bạn thơ tặng, tôi đang tính xếp vào valy bồng về sài Gòn , thì bỗng có
bạn thơ " chuyên nghiệp" ghé thăm, tia mắt qua đống sách, mới khuyên
rằng: Mi đã mấy chục năm làm thơ sao chưa chịu rời chiếu nghiệp dư vào sa lông
chuyện nghiệp mà tung hoành, già rồi, thời gian dâu nữa mà nhâm nhi cái thứ
nghiệp dư này. Tôi ngậm miệng không dám cãi và tất nhiên vẫn bồng sách về Sài
Gòn và đọc không sót cuốn nào của bằng hữu. Đã nói rồi, nhiều lần, nay nhắc lại
thơ là tiếng lòng, đã là tiếng lòng thì làm gì có chuyên nghiệp và nghiệp dư
nhỉ ? Chúng mình cùng nhau sung sướng trên chiếu thơ nghiệp dư đã sao ? Cũng
nhờ chiếu nghiệp dư này mà tôi biết Haiku Việt. Và nhé, đôi ba bài Haiku tôi
dẫn ở trên mời "các chuyên nghiệp" thơ đọc và so sánh với tài thơ
chuyên nghiệp của mình.
Tôi
nói vây không có ý so ganh gì thơ phú với nhau. Mời đọc một câu của Nhật Chiêu
trong bài Nắng mới từ thơ Haiku (sách đã dẫn):
/
Từ khắp mọi miền đất nước, thơ Haiku đã ngân nga tiếng nói giầu nhạc điệu,
tiếng nói mang hồn lục bát, để đi đến một hòa âm mới"/
Thưa
bạn Nhật Chiêu, nói rằng: Từ khắp mọi miền đất nước , e là "nổ" này
văng miểng quá! Và thêm tiếng nói này mang hồn lục bát để đi đến một hòa âm
mới/ thì hình như chưa thể và không bao giờ có thể, bởi dân Nhật họ sẽ kiện
đấy, bởi HaiKu là HaiKu và dân ta cũng chẳng chiu đâu, Lục bát là Lục bát. Và
dù Haiku Lục bát có phối ngầu với nhau cũng đẻ ra thứ Haiku Việt chứ làm
gì có thứ xác Haiku, hồn Lục bát ?
Nhựng,
với ba câu bài Vú mẹ dẫn ở trên của HXH mà tôi hiểu thêm Haiku và thêm yêu quí
thơ thì kể ra HaiKu cũng đã có đất ở thi đàn thơ Việt ta rồi đấy.
Nhưng
Hoàng Xuân Họa có nói mình làm thơ Haiku gì đâu. Bài này ba câu như bất kỳ các
nhà thơ nào khác khi ngẫu hứng sinh tình vẫn làm đấy chứ! Tôi tự cười mình và
xin anh cho cùng đi Hội Lim cuối chầu (bài lục bát). Công bằng mà nói, câu mở
của khúc lục bát đầu: / Mùa xuân má ửng tươi tươi/ thì quả là hơi xưa xưa cổ
cổ, hơi nhà quê, nhưng may quá, ba câu sau thơ từ từ lên ga: Lung linh tia nắng
ngọt môi ai tìm (rõ ràng là đang từ từ lên ga, tia nắng ngọt môi nghe được lắm
chứ, để rồi bay vút lên / Trời xanh thăm thẳm cánh chim/ Xé rào anh tới hội Lim
cuối chầu.../ Bốn câu vừa dẫn không thật hay, cũng chẵng phải lục bát khuôn
mẫu, nhưng rõ ràng là bốn câu thơ, mà khi đọc lên ta nghe lòng xao xuyến. Xé
rào (hẳn là sợ sư tử Hà Nội - Hà Đông bây giờ đã là Hà Nội) Xé rào để đi chơi
hội Lim cuối chầu / Hội Lim cuối chầu là hội Lim gì ? là sắp vãn hội? Mua bán,
đong đưa gì lúc sắp vãn hội hở Thơ? Đọc rồi khắc biết. Và đoan chắc một điều dù
đi hội Lim cuối chầu nhưng Hoàng Xuân Họa đắc ý, khoái sướng lắm vì nếu không
khoái sướng thì làm sao viết được hai câu kết thơm nức nở thế này: Cái
cầu giải yếm chín mầu/ Buộc anh trăm nút còn đâu lối về ?
Bài
Vú mẹ ở trên tôi bình được, vì đó là vú mẹ non nước, vú mẹ sữa tràn đồng xanh ,
còn Mẹ bài sau là Mẹ của riêng Hoàng Xuân Họa. Cảm thương cho HXH, mẹ lên
Trời lúc anh mới 13 tuổi, 60 năm rồi / Con bây giờ đã sang tuổi bẩy ba/.
Mồ côi khổ lắm ai ơi, tôi cũng mồ côi cả tứ thân phụ mẫu gần ba chục năm rồi.
Nói về cha mẹ, anh Họa ơi, người con nào cũng rơi nước mắt xót thường và
ai cũng trách mình đã không báo đáp được công trạng hiếu nghĩa gì cho cha mẹ.
Anh là người con làm thơ, viếng mẹ bằng thơ, hỏi đã mấy ai viết được những vần
thơ về mẹ muối ruột, xót gan thế này:
Nơi
mẹ nằm, xung quanh toàn người lạ
Ai
cũng tuổi cao, ai cũng mất khi già
Chỉ
riêng mẹ mất thời quá trẻ
Mái
tóc xanh mươn mướt buông xòa.
Anh
Họa ơi, cho em được cùng anh đi viếng hương hồn Mẹ. Thưa Mẹ, xin mẹ nhận nơi
chúng con tấm lòng thành của những đứa con thơ.
Bao
lì xì hình chú mèo đỏ gấc
con
kính dâng
sao
mẹ mãi chẳng cầm...
Nguyễn Nguyên Bảy
