Tôi cũng là nhân viên văn phòng có thâm niên ở một cơ quan. Chúng tôi đã từng ngồi nát năm ghế mây, bảy ghế gỗ, ba ghế sắt thời bao cấp. Ghế mây, ghế gỗ ngồi đến nát ra nói các bạn còn có thể tin, ghế sắt mà nát được ư? Vâng, ghế sắt thì nát sao được. Nghe thế các bạn cho là tôi nói dóc! Tôi thề, không nói dóc tí tẹo nào. Ghế sắt còn mau nát hơn cả ghế gỗ. Thật đấy, dù nó không nát theo đúng nghĩa của từ “nát”, không tin các bạn tìm đến nhà bảo tàng ghế mà xem, có thấy ở đấy người ta “bảo tàng” được chiếc ghế sắt nào không? Ghế mây, ghế gỗ hỏng, khi phát ghế mới cho các phòng, ban thủ kho thu lại “vật chứng” để lưu kho, nhà bảo tàng ghế sưu tầm về trưng bầy có đủ. Còn ghế sắt khi hỏng, thủ kho thu về kho tích được nhiều nhiều đem bán thanh lý cho đồng nát cũng được món tiền tăng quỹ... bỏ túi. Đó là lý do ghế sắt không thể có mặt trong bảo tàng… ghế.
Xin lỗi, chuyện sau đây chẳng liên quan gì đến ghế,
đến bàn, vui miệng tôi kể đại cho vui. Như đã nói ở trên: Tôi làm nghề văn
phòng theo đúng nghĩa, không như các ông làm nghề văn phòng, vì tôi chưa bao
giờ được oai vệ ký vào bất cứ thứ giấy tờ gì như các ông, bà làm nghề văn phòng
khác ngoại trừ tháng hai lần ký sổ lĩnh lương. Vậy, tại sao văn phòng nơi tôi
làm việc bị hỏng nhiều ghế đến thế ư? Tổn hao cho công quỹ quá? Có người sẽ
nghĩ tôi là thằng ky bo, tiết kiệm ăn quà sáng, ngồi làm việc, đói… gậm ghế ra
ăn? Kệ thiên hạ nghĩ hươu nghĩ vượn, nghĩ dơi nghĩ chuột gì thì nghĩ, bụng con
người làm sao tiêu hoá nổi mây, gỗ, sắt mà sợ người ta nghĩ vớ vẩn, đổ oan cho
mình?
Ngày xưa các cụ thấy con cháu mải miết làm việc gì đó
cho là vô ích, liền mắng: “Từ nay mài (vật đó) ra cơm ra gạo mà ăn
nhé!” Vậy mà cơ quan tôi có ông thủ trưởng mài được cái thứ vô ích ra để ăn
đấy. Không những ra cơm ra gạo, ông ta còn mài nó thành đất, thành nhà, thành
vàng thành đô la, thành nhiều tài sản quý là khác.
Hồi còn là nhân viên văn phòng thường thường, chữ ký
của ông ta cũng vào loại thường thường con lươn con chạch rưa rứa chữ ký của
đám nhân viên quèn chúng tôi vậy cả. Khi được đề bạt ngồi vào ghế thủ trưởng,
ông mải miết ngày đêm tập ký cho chữ ký thật đẹp, thật bay bướm. Vớ được vật gì
ông tập ký lên vất ấy, từ tờ giấy trắng, tờ báo, mảnh giấy gói, mẩu giấy xi
măng, bất cứ thứ gì có thể ký thành chữ là ông tập ký luôn tay. Vài tháng sau
chữ ký ông ta rồng bay phượng múa tối mắt luôn. Nét khởi đầu vồng tớn lên rõ
to, vào nét thứ hai đều đều một đoạn, đến nét cuối ông cho cong vút hình câu
liêm, trông giống hình dây mai so gánh hai đầu hai cái bếp điện, ưng ý rồi ông
đem khoe, ý đe trước chúng tôi:
- “Các cậu
thấy chữ ký của tớ có đệ nhất thiên hạ không, vừa thoáng tiền vừa nở hậu... cứ
gọi là bền trước vững sau mãi mãi".
Thời ấy thủ trưởng ký bất cứ thứ giấy tờ gì, đơn giản
chỉ vì trách nhiệm. Anh là thủ trưởng, nhiệm vụ của anh là ký vào những chứng
từ, những bản hợp đồng đám nhân viên chúng tôi đã làm việc đi làm việc lại với
đối tác B C D, khâu cuối cùng thủ trưởng chỉ ký là xong. Thủ trưởng ký xong,
hút vui với nhau điếu thuốc. Điếu thuốc Sông Cầu đã là sang, tất cả vì nhiệm
vụ, anh người ký, tôi người thực hiện. Thời đại tiến triển, nâng bao thuốc Sông
Cầu lên bao Vinataba. Tiến thêm tí nữa; đầu thập kỷ 90 thế kỷ 20 cao thành bao
ba số 5 (555); cuối thập kỷ 90 là ... chiếc phong bì rồi giữ hủ tục phong bì
dài dài sang thế kỷ 21. Cái phong bì ấy đầu tiên mang ý nghĩa tế nhị: Vui vẻ
bữa ăn trưa. Dần dà tiến lên cho kịp thời đại tên lửa vượt Đại Dương, ngoài
phong bì kèm thêm bữa tiệc ở nhà hàng hay khách sạn, quán Karaokê có thêm món
vitaminE... tươi mát tráng miệng.
Bây giờ thì… chữ ký của ông ra tiền, ra đất, ra cửa
cao nhà rộng... ông mua bảo hiểm, ông đăng ký bản quyền cho cái chữ ký của ông
mãi tận... tít trên “công ty” ô dù... bền vững lắm, đố thằng nào bẩy nổi chữ ký
của ông đi. Mỗi khi cầm bút ký một chữ là đều có giá của nó. Ông chẳng ký không
bao giờ. Thế mà gần đây, thằng cháu nội của ông nó dám hỗn láo. Một hôm, mặt
buồn rười rượi đem cuốn học bạ đến nhờ ông ký dưới phần nhận xét của cô giáo
chủ nhiệm để chứng minh việc gia đình đã xem lời ghi nhận xét của cô về việc
học hành chểnh mảng, bỏ tiết, bỏ buổi học của nó. Vì sợ bố mẹ biết việc bỏ học
nhiều ngày trong học kỳ, nó đến nhờ ông nội ký thay. Quen như mọi lần cầm bút
ký ở cơ quan, khi ký cho thằng cu cháu xong, ông viết lên mảnh giấy con số 4,
và bảy con số 0 (không) kèm sau (40.000.000) đưa cho cháu và kèm nụ cười
tươi như lúc ký duyệt ở cơ quan:
- Về bảo bố mẹ cháu đem trả ông bốn mươi triệu đấy
nhé!
Thằng cháu tròn xoe mắt nhìn hau háu vào cái bút máy
nắp vàng trong tay ông nội một lúc, nó hỏi:
- Sao bố mẹ cháu phải trả ông nhiều tiền thế?
- Mỗi chữ ký của ông có giá trị như thế khi ông ký ở
cơ quan đấy.
Thằng cháu ngẫm
nghĩ một lúc, hớn hở nói:
- Ông ơi, thế thì cháu không học ở trường nữa đâu!
Đến lượt ông nội tròn xoe hai mắt nhìn lại nó:
- Sao thế?
Nó nhanh nhảu:
- Cháu chỉ học một chữ ký của ông nội thôi, ông dạy
cháu ký đẹp vào… ông nhé!
2005
CƯỜI XUYÊN THẾ KỶ
Tập truyện
Hoàng Xuân Họa
NHÀ XUẤT BẢN HỘI NHÀ VĂN
65 Nguyễn Du - Hà Nội
Tel & Fax : 8222135
E-
mail : nxbhoinhavan@yahoo.com.vn
Chịu trách
nhiệm xuất bản :
TRUNG TRUNG ĐỈNH
Chịu trách
nhiệm bản thảo :
TRẦN QUANG QUÝ
Biên tập:
TẠ DUY ANH
Bìa: Văn Sáng
Trình bày sách: Trần Thị Thắm
Sửa bản in: Tác giả
--------------------------------------------------------
In
500 cuốn, khổ 13,5 x 20,5cm, tại Công ty in Thanh Bình.
Số
đăng ký KHXB:1068 2014/CXB/80/32HNV.
QĐXB
của Giám đốc số: 579/QĐ-NXBHNV
In
xong và nộp lưu chiểu quý III, năm 2014.